Nowy raport sugeruje, że jeśli jeden rolnik na pięciu przejdzie na praktyki bardziej przyjazne dla klimatu, zwiększy to odporność Unii Europejskiej na wstrząsy związane z zaopatrzeniem w żywność i zniweluje najgorsze skutki zmian klimatycznych.
Wzrost w sektorze rolniczym UE odbywa się kosztem zdrowia środowiska, a degradacja gleby kosztuje prawie 100 mld euro, w dużej mierze z powodu utraty produktywności, co zagraża przyszłym plonom. Ponadto rolnictwo odpowiada za 10% emisji gazów cieplarnianych w UE i jest kluczowym elementem przyszłości opartej na zerowej emisji netto.
Nowy raport Światowego Forum Ekonomicznego, Transforming Food Systems with Farmers: A Pathway for the EU”, który został dziś opublikowany jako część działań podejmowanych przez Koalicję na rzecz Rolnictwa Carbon+ w UE, zawiera zalecenia dotyczące współpracy z rolnikami w celu wzmocnienia systemów żywnościowych w UE. Raport, napisany we współpracy z Deloitte i NTT Data, opiera się na spostrzeżeniach rolników z siedmiu krajów, które stanowią większość rolników w UE. Badanie wśród rolników zostało zaprojektowane i przeprowadzone przez Koalicję UE, aby rzucić światło na główne przeszkody w rozpowszechnianiu rozwiązań rolniczych przyjaznych dla klimatu, w tym na trudne warunki ekonomiczne gospodarstw, brak świadomości, nierównomierne przyjmowanie technologii przez rolników z różnych pokoleń i o różnej wielkości gospodarstw oraz fragmentację polityki na poziomie krajowym.
Ustalenia koncentrują się na czterech obszarach, które mogą przyspieszyć przyjęcie przez rolników praktyk przyjaznych dla klimatu:
- Finansowanie i zarządzanie ryzykiem: Rolnicy potrzebują innowacyjnych form kapitału początkowego, gwarantowanych strumieni przychodów i pionierskich rozwiązań ubezpieczeniowych. Odzwierciedla to fakt, że czterech na pięciu ankietowanych rolników uważa zrównoważony rozwój za konieczność, ale tylko dwóch na pięciu postrzega go jako korzystny dla biznesu.
- Ekosystemy innowacji: Należy nadal rozwijać nowe technologie przyjazne dla klimatu i obniżać ich koszty, aby umożliwić dostęp do nich. W chwili obecnej praktyki cyfrowe są przyjmowane z opóźnieniem – wskaźnik ich przyjęcia przez rolników wynosi 31% w porównaniu z 44% w przypadku innych praktyk przyjaznych dla klimatu.
- Edukacja i świadomość: Rolnicy powinni otrzymać wsparcie w zrozumieniu zasadności zmian, dzięki dostępowi do platform wymiany informacji, partnerskiego uczenia się lub demonstracji w gospodarstwie. Obecnie tylko 25% rolników zadeklarowało “dobrą” lub “bardzo dobrą” wiedzę na ten temat.
- Środowisko polityczne sprzyjające rozwojowi: UE musi ustanowić odpowiednie polityki, które będą motorem wdrażania reform środowiskowych, a jednocześnie umożliwić państwom członkowskim dostosowanie tych polityk do warunków lokalnych. Elastyczność ta zaowocowała jak dotąd 166 różnymi ekoprogramami zidentyfikowanymi w 22 projektach planów strategicznych w 21 krajach członkowskich.
Gdyby dodatkowe 20% europejskich rolników przyjęło praktyki przyjazne dla klimatu, do 2030 roku UE mogłaby ograniczyć emisję gazów cieplarnianych w rolnictwie o około 6%; przywrócić zdrowie gleby na ponad 14% wszystkich gruntów rolnych, poprawiając w ten sposób bioróżnorodność i odporność systemów żywnościowych; oraz – w zależności od poziomu wdrożenia – zwiększyć dochody rolników o 1,9-9,3 mld euro rocznie.
“Żaden region na świecie nie zostanie uchroniony przed bezpośrednimi zagrożeniami dla naszych wzajemnie powiązanych systemów żywnościowych, klimatu i naturalnych ekosystemów, od których są one zależne” – powiedział Sean de Cleene, członek Komitetu Wykonawczego i szef Inicjatywy na rzecz Systemów Żywnościowych Światowego Forum Ekonomicznego. “Obecna wojna na Ukrainie przypomina nam, że nie możemy ignorować wrażliwości naszych systemów żywnościowych. Niezależnie od tego, czy chodzi o konflikt, czy o zmiany klimatu, bezpieczeństwo naszych globalnych systemów żywnościowych jest coraz bardziej zagrożone.”
“UE uświadamia sobie znaczenie przekształcenia swoich systemów żywnościowych, uznając ich kluczową rolę w realizacji Zielonego Ładu oraz zrównoważonej i tętniącej życiem przyszłości. Współpraca z rolnikami, zwłaszcza z następnym pokoleniem rolników w Europie, będzie miała kluczowe znaczenie dla zapewnienia, że transformacja ta będzie miała charakter integracyjny i skuteczny” – powiedziała Diana Lenzi, przewodnicząca Europejskiej Rady Młodych Rolników (CEJA). “Nie możemy zapominać, że jesteśmy na tykającym zegarze”.
Przejście na rolnictwo przyjazne dla klimatu będzie wymagało znacznych inwestycji i zmian polityki w całym łańcuchu wartości żywności, przy czym rolnicy, sprzedawcy detaliczni, inwestorzy i konsumenci będą musieli podjąć działania. W odpowiedzi na wezwanie unijnego komisarza ds. zielonego ładu do współpracy publiczno-prywatnej, w ramach platformy 100 milionów rolników Światowego Forum Ekonomicznego powstała Koalicja Rolnictwa Carbon+ w UE. Celem tego nowego wielostronnego partnerstwa jest zgromadzenie korporacji, organizacji pozarządowych i naukowców, w porozumieniu z organizacjami rolników, w celu opracowania praktycznych i skalowalnych rozwiązań dla działań przyjaznych dla klimatu i przyrody. Po opublikowaniu raportu koalicja przejdzie od pomysłu do realizacji, uruchamiając do siedmiu inicjatyw ukierunkowanych na działania, które mają udowodnić potencjał rolnictwa przyjaznego dla klimatu w Europie.
Więcej o 100 milionach rolników
100 Milionów Rolników to wielostronna platforma wspierająca prywatnych i publicznych liderów w